Buki i modrzewie- poza naturalnym zasięgiem

W Lesie Miejskim oprócz gatunków drzew typowych dla regionu Mazur występują również
drzewa obcego pochodzenia które zostały zaimplantowane przez człowieka. Są to gatunki synantropijne- związane z działalnością człowieka- w tym przypadku, z gospodarką leśną. Jednym z nich jest buk zwyczajny którego wschodnia granica zasięgu w Polsce północno- wschodniej kończy się na Warmii. Jego obecność w Lesie Miejskim jest związana z nasadzeniami które podyktowane były chęcią przyozdobienia krajobrazu leśnego w postaci licznych alei bukowych. W zasięgu rozsiewania nasion buka w pobliżu alei już w trakcie ich nasadzeń dochodziło do rozprzestrzenienia się gatunku.  Z tego powodu w niedalekiej odległości od alei bukowych możemy znaleźć liczne pojedyncze okazy drzew w wieku dorównującym tym rosnącym w ciągu alei. Pojawiają się również samoistne naloty młodych drzewek.  Rosnące w Lesie Miejskim okazałe modrzewie są zgodnie z gospodarczym podejściem "składnikiem uszlachetniającym skład gatunkowy drzewostanu".

Opracowane przez prof. Władysława Szafera naturalne zasięgi drzew w Polsce są aktualne po dziś dzień i stały się ważnym źródłem do opracowania składów gatunkowych zbiorowisk roślinnych lasów polskich.


Konferencja hodowlana na temat granic zasięgów głównych gatunków lasotwórczych w Polsce która odbyła się we wrześniu 2012 roku w Malinówce, postawiła w nowym świetle kwestię zasięgów drzew rodzimych gatunków. Zwrócono uwagę na ocieplenie klimatu jako ważny czynnik który może w przyszłości posłużyć do rozpatrywania dotychczasowych zasad hodowli lasu opartych o naturalny skład gatunkowy zbiorowisk leśnych. Na dzień dzisiejszy Lasy Państwowe są zobligowane do przestrzegania zasad zawartych w dokumentacji FSC które mówią iż gatunki rodzime występujące poza naturalnym zasięgiem należy eliminować.

FSC wskazuje iż w przypadku siedlisk priorytetowych jak grądy czy świerczyny (które są głównym składnikiem lasotwórczym w Lesie Miejskim) powinny podlegać zabiegom hodowlanym z uwzględnieniem podręczników metodycznych Natura 2000 w których są zawarte odpowiednie wskazania dla gospodarki leśnej. W podręczniku Natura 2000 dotyczącym Grądów środkowoeuropejskich subkontynentalnych
czytamy:

Na uboższych siedliskach (LMśw) pospolity jest udział w drzewostanie sztucznie sadzonej sosny, niekiedy zdarza się także udział modrzewia, także sztucznego pochodzenia

Zwrócono również uwagę na sprzeczność zasad hodowlanych z naturalną zmiennością grądów.

na Lśw w Krainie II Mazursko-Podlaskiej zalecana jest hodowla drzewostanów świerkowo-dębowych lub grabowo-świerkowo-dębowych, z ewentualną domieszką sosny, modrzewia, daglezji, jesionu lub wiązu.

Wśród zalecanych składów brakuje jednak najbardziej typowych dla grądów kombinacji grabowo-dębowych, grabowo-lipowych, lipowo-dębowych czy grabowo-lipowo-dębowych. Sosna i daglezja są w grądach elementami ekologicznie obcymi, na większej części areału tego zbiorowiska taki sam jest też status modrzewia.   

Jak widać sprzeczności pomiędzy gospodarką leśną a ochroną przyrody są zauważalne. Konferencje organizowane przez gremia leśników, ważne dla rozpoznania aktualnych metod hodowlanych w kontekście zmieniającego się klimatu zdają się momentami służyć podważeniu ustawy o ochronie przyrody oraz autorytetu i dorobku naukowego prof. Władysława Szafera.

Konferencja w Malinówce

Ma to jak się zdaje, służyć osiągnięciu własnych celów poprzez rozszerzenie uprawnień w zarządzaniu polskimi lasami.

Obecność w Lesie Miejskim buka i modrzewia są dyskusyjne w relacji z zasadami Forest Stewardship Council nakazującymi eliminację gatunków rosnących poza swoim naturalnym zasięgiem. Stanowisko Instytutu Badawczego Leśnictwa nie jest obecnie jeszcze opracowane, jednak skutkiem rozważań w trakcie konferencji w Malinówce było podkreślenie konieczności przestrzegania zasad FSC w doborze składu gatunkowego zbiorowisk leśnych oraz potrzeby eliminacji gatunków rosnących poza swoim naturalnym zasięgiem